Zo begon het

Voor het begin van de Zaltbommelse kringloop moeten we terug naar december 2003, toen er een kleine advertentie in weekblad De Toren verscheen met een oproep voor mede-initiatiefnemers. De advertentie was geplaatst door Stichting Help de Masai, een kleinschalige organisatie die geld bijeenbrengt voor projecten in het leefgebied van de Masaistam in Kenia. De stichting zag het oprichten van een kringloop als een mogelijkheid om een vaste bron van inkomsten te creëren.

Geen huur
Onmiddellijk na de advertentie kwamen van alle kanten positieve reacties en nadat een pand was gevonden, kon de kringloop van start gaan. Dat pand was een verhaal op zich. Het betrof de vroegere werkplaats van fietsenmaker Van Wijlen aan de Kloosterstraat, een eeuwenoude steeg in de luwte van het centrum van Zaltbommel. Van Wijlens schoonzoon Henk Laheij, die het pand beheerde, stond uitermate positief tegenover het initiatief en hoefde geen huur. Maar het kon af en toe wel eens lekken, waarschuwde hij, want het dak was niet zo best meer.

Joris Beton
Het was inderdaad even doorbijten. Er was geen verwarming; als het hard regende, gutste het water naar binnen; en er was ook geen wc zodat we zowel voor het kleine als grote werk naar elders dienden uit te wijken. En er moest het een en ander gebeuren voordat het gebouw gebruiksklaar was. De bekende kunstenaar ‘Joris Beton’ had er als laatste ingewoond zodat we nog even zijn slaapkamers en atelier moesten slopen. Ergens in april 2004 kon het startschot worden gelost.

Vuur
Het was dan wel behelpen maar ach, dat had zo zijn charme. Bij de Croissanterie deden ze nooit moeilijk als je het toilet wilde bezoeken en ook met de andere buurtbewoners was al snel een goed contact. Toen het kringloopvlammetje eenmaal was opgelaaid, verspreidde het vuur zich razendsnel. En er was uitzicht op een echte winkel. Vanaf september 2004 konden we een pand huren aan de Kerkstraat. Dat betekende wel een fors bedrag aan huur iedere maand en we vroegen ons af of we dat wel zouden redden met al die spullen die vaak minder dan een euro opbrachten maar we waagden de gok en tekenden het contract.

Op de Markt
Bekendheid kregen we vooral door op zaterdagmiddag een kraam voor het oude stadhuis op de Markt in te nemen. Voor ons gevoel dreven we een wereldhandel. Toen we zo maar op een dag meer dan 300 euro hadden omgezet, kende de feestvreugde geen grenzen.

Alleen kregen we toen de winter nog. Open waren we alleen op woensdagochtend en op zaterdag. Maar koud dat het was. Ongelooflijk. De damp sloeg uit je mond. Daar hebben we wat afgezien. Maar het succes gaf ons vleugels. Met geleend geld kochten we een oude bus en uit de hele Bommelerwaard stroomden de spullen binnen. Al gauw konden de eerste donaties worden gedaan. Want daar was het allemaal om begonnen: nood helpen lenigen, waar ook ter wereld.

Niet te stuiten
Natuurlijk liep niet alles van een leien dakje. Aanloopproblemen, groeistuipen, mensen die aan elkaar moesten wennen en zo nog het een en ander. Maar de karavaan trok verder en bleek niet meer te stuiten. Het jaar daarop konden we verhuizen naar de locatie aan de Spellewaardsestraat. Een droom werd werkelijkheid. In nog geen twee jaar tijd was de kringloop al niet meer uit de Bommelerwaard weg te denken.

Kassen
Een prettige bijeenkomst was dat de loods die we aan de Spellewaardsestraat betrokken, grensde aan een enorm kassencomplex dat leeg stond. De loods huurden we van Henk van Wijk, die hier een chrysantenkwekerij had gerund. Hij was uitgekocht, de loods was nog van hem maar het kassencomplex van Woonlinie. Dat kregen we in bruikleen, waardoor we opeens de grootste kringloop van Nederland waren.

Van het complex namen we slechts een gedeelte in gebruik omdat het anders niet meer te overzien was. Handig was het in ieder geval wel, al was er wel een keerzijde aan het kassenverhaal. Het was er ´s winters ijskoud; als het hard waaide, was je je leven niet zeker en bij een zware plensbui gutste het water naar binnen met alle gevolgen voor de spullen van dien.

Spullewaard
In oktober 2005 trokken we erin maar de officiële opening liet nog enkele maanden op zich wachten. Eerst wilden we een naam, een logo en meer van dat soort praktische zaken. Bovendien moest de (nieuwe) zolder nog helemaal worden ingericht. In februari was het zover. De toenmalige wethouder Hakkert, die veel voor ons heeft betekend, verrichte de openingshandeling en onthulde de naam: De Spullewaard. Het idee was afkomstig van een trouwe klant die een mooie link wist te leggen tussen de naam van de straat en onze handel.

Oude LTS
In de loop van 2013 werden we benaderd met de vraag of we bereid waren te verhuizen naar het gebouw van de vroegere LTS aan de Van Heemstraweg, het huidige Pand 9. Dat zou ter beschikking komen aan maatschappelijke instellingen. De gemeente vond ons er een uitgelezen partij voor.

Veel te kiezen hadden we niet. Voor de loods aan de Spellewaardsestraat hadden we een tijdelijke ontheffing omdat er officieel geen winkel in gevestigd mocht worden. Verlenging van die ontheffing was wettelijk niet mogelijk. Zodoende wisten we dat we er een keer weg moesten.
In februari 2014 kreeg de verhuizing zijn beslag nadat ons deel van het pand een metamorfose had ondergaan. Vervallen klas- en praktijklokalen werden omgetoverd tot een schitterende winkelruimte. Daarmee begonnen we aan een nieuw hoofdstuk in het grote kringloopboek.

Masai
Hoe het met de Masaistichting verder ging? Wel, die heeft inderdaad via de kringloop forse donaties kunnen realiseren, oplopend tot een bedrag van tienduizenden euro’s. Daarnaast werden en worden talloze andere goede doelen ondersteund. Daarover leest u elders op deze site.

Er is wel iets bijzonders met de Masaistichting. Ze is niet in de Bommelerwaard gevestigd maar in Leerdam. De stichting stelde vast dat de Bommelerwaard op kringloopgebied nog een witte vlek was. Door zich op die regio te richten, konden diverse vliegen in een klap worden geslagen: de stichting had een vaste bron van inkomsten, de Bommelerwaard had een kringloop (met alle milieuvoordelen van dien) en er konden dankzij de almaar groeiende inkomstenstroom nog heel veel andere goede doelen worden gesteund. Zo zie je waar een kleine advertentie toe kan leiden.
Jan van Klinken, mede-initiatiefnemer, secretaris van stichting Kringloop Zaltbommel en van stichting Help de Masai